LASIK (Laser-Assisted in situ Keratomileusis) là một dạng phẫu thuật khúc xạ nhằm điều chỉnh các loại tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị và gần đầy còn có thêm cả lão thị. Phẫu thuật LASIK thường được các Bác sĩ nhãn khoa thực hiện bằng dao vi phẫu và một loại Laser để điều chỉnh hình dáng của giác mạc mắt nhằm cải thiện thị lực. Đối với hầu hết bệnh nhân thì phương pháp này mang đến cho họ một giải pháp lâu dài hơn là mang kính gọng hay kính áp tròng.

→ 80% bệnh nhân đã cải thiện được thị lực, không cần phải sử dụng kính gọng hoặc kính áp tròng cho hầu hết các hoạt động thường ngày.

2. Phẫu thuật LASIK tại mắt

– Muốn nhìn rõ được một vật thì giác mạc và thủy tinh thể của mắt cần phải hội tụ ánh sáng một cách thích hợp, sao cho ảnh của vật đó được hội tụ đúng ngay trên võng mạc mắt, nếu không thì ảnh sẽ bị mờ ( do tật khúc xạ ). Đó là sự không tương xứng giữa độ cong của giác mạc và chiều dài của nhãn cầu.

– LASIK sử dụng một loại “Laser” hai nguyên tử có bước sóng tử ngoại (193nm) bào mòn mô giác mạc một cách chính xác, nhằm thay đổi hình dáng giác mạc để giúp ánh sáng hội tụ đúng vào võng mạc cho ảnh rõ hơn

– LASIK chỉ mất từ 10 – 15 phút cho một cuộc mổ. Chỉ cần nhỏ tê bề mặt tại mắt, bệnh nhân không phải gây mê nhưng có khi cần dùng một ít thuốc để bớt lo âu, có thể tiến hành một mắt hoặc lần lượt cả hai mắt trong cùng một buổi mổ.

– Phẫu thuật LASIK ban đầu cần tạo một vạt giác mạc, sau đó lật vạt lên để dùng Laser excimer bào mòn nhu mô giác mạc bên dưới theo một chương trình tính sẳn từ trước. Chiếu Laser xong, bác sĩ sẽ phủ và cố định vạt lại vị trí cũ, vạt sẽ tự dính vào giác mạc một cách tự nhiên mà không cần khâu.

3. Những đối tượng làm phẫu thuật LASIK

LASIK có thể điều trị được các tật khúc xạ như: cận thị, viễn thị và loạn thị. Tuy nhiên cần phải lưu ý:

→ Bạn nên tham khảo với bác sĩ nhãn khoa để xem mình có đủ các điều kiện phẫu thuật mắt LASIK không.

• Phẫu thuật LASIK dành cho người trên 18 tuổi, vì các tật khúc xạ thường chưa ổn định ở người dưới 18 tuổi. Một ngoại lệ hiếm gặp là khi bé bị cận thị một mắt và mắt kia bình thường, trường hợp này dùng Lasik điều chỉnh mắt có tật khúc xạ sớm có thể giúp ngăn ngừa mắt này bị nhược thị về sau.
• Không nên tiến hành phẫu thuật nếu đang có thai hoặc cho con bú (vì độ của mắt có thể thay đổi trong các giai đoạn này)
• Người bị bệnh về mắt khiến giác mạc mỏng và phồng lên không nên làm phẫu thuật
• Mắt bệnh nhân phải khỏe mạnh và ổn định độ khúc xạ. Một số bệnh nhân vẫn có thể tiếp tục tăng độ cận thị cho đến năm 25 – 27 tuổi, cho nên bệnh nhân cận thị nên chờ cho đến khi độ ổn định hãy mổ LASIK.
• Sức khỏe toàn thân tốt, bệnh nhân mắc các bệnh tiểu đường, thấp khớp, tăng nhãn áp hoặc đục thủy tinh thể… thì không nên mổ LASIK.

4. Những điều nên biết trước khi làm phẫu thuật

Mặc dù tỉ lệ thành công rất cao, hiếm khi nào xảy ra biến chứng. Nhưng phẫu thuật mắt LASIK có thể tiềm tàng một số rủi ro như:

• Nhiễm trùng giác mạc.
• Sẹo giác mạc hoặc các thương tổn vĩnh viễn của giác mạc làm cho bệnh nhân không mang kính sát tròng được.
• Giảm độ nhạy tương phản làm cho vật thể trở nên như mờ mờ hay ngã màu xám, ngay cả khi bệnh nhân đạt được thị lực 10/10.
• Khô mắt – phẫu thuật mắt LASIK có thể làm giảm tạm thời việc tiết nước mắt. Trong 6 tháng đầu sau phẫu thuật, mắt của bạn có thể cảm thấy khô bất thường khi chúng lành và có thể làm giảm thị lực của bạn. Bạn nên sử dụng thuốc nhỏ mắt trong thời gian này.
• Lóa mắt, có quầng sáng – Sau khi phẫu thuật, bạn có thể gặp khó khăn khi nhìn vào ban đêm, nhìn trong sương mờ. Điều này thường kéo dài một vài ngày đến một vài tuần. Ngoài ra, còn có triệu chứng nhạy cảm với ánh sáng, bị chói mắt, nhìn thấy quầng sáng nhiều màu giống như khi nhìn vào bóng đèn.
• Khó nhìn khi lái xe ban đêm.
• Xuất hiện các mảng đỏ, hồng trong tròng trắng, thường chỉ là tạm thời..
• Ngứa mắt.

5. Quy trình thực hiện phẫu thuật

5.1. Chuẩn bị trước khi phẫu thuật LASIK

– Khám mắt và đo các thông số trước khi mổ để chắc chắn là mắt khỏe mạnh và có thể phẫu thuật được.

– Trong quá trình khám mắt, bác sĩ sẽ đánh giá tầm nhìn và tình trạng khác của mắt.

– Nếu bạn đeo kính áp tròng, bạn cần phải dừng đeo và chỉ đeo kính trong ít nhất vài tuần trước khi khám mắt và làm phẫu thuật. Bác sĩ cũng sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn cụ thể tùy thuộc vào tình trạng và thời gian bạn đeo kính áp tròng.

– Bạn nên đưa theo người thân, người quen đi cùng để đưa bạn về, vì ngay sau khi phẫu thuật thị lực của bạn có thể bị mờ đi.

⇒ Đọc kỹ và ký vào đơn chấp nhận phẫu thuật trước khi mổ, để hiểu rõ thông tin về các rủi ro, lợi ích của phẫu thuật, các lựa chọn thay thế và các biến chứng có thể xảy ra. Và điều quan trọng là cần chuẩn bị tâm lý thoải mái khi bước vào phòng mổ, có thể uống một viên thuốc an thần nhẹ (được cấp) nếu cảm thấy quá căng thẳng.

5.2. Quy trình thực hiện 

• Bước 1: Tạo vạt giác mạc
• Bước 2: Chiếu laser
• Bước 3: Đặt lại vạt giác mạc

+) Trước tiên, một vạt giác mạc bề dày khoảng 110 micromet được tạo ra bằng dụng cụ tự động (microkeratome), vạt này được gạt sang bên hoặc lật lên để bộc lộ ra nền nhu mô giác mạc bên dưới. Tiếp theo, từng lớp mỏng nhu mô giác mạc nền sẽ được bóc bay dưới tác động của các xung laser theo một chương trình lập sẵn tùy theo tật khúc xạ.

+) Thời gian chiếu laser rất nhanh được tính bằng giây. Sau cùng, vạt giác mạc được đặt lại để che chở cho vết mổ và mắt tự lành không cần khâu.

+) Laser tác động lên phần trung tâm giác mạc để điều trị cận thị, tác động lên phần xa trung tâm điều trị viễn thị, hoặc theo một trục làm giác mạc trở thành hình chỏm cầu để điều trị loạn thị. Kết quả mổ mắt là bệnh nhân có thể nhìn rõ tối đa mà không cần kính.

+) Trong khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn nhìn vào một chùm sáng để giữ cho mắt được cố định trong khi laser định hình lại giác mạc.

5.3. Lưu ý sau phẫu thuật

– Bạn sẽ được phát 1 kính mát để mang nhằm bảo vệ vạt giác mạc và giúp tránh dụi hay đụng mạnh vào mắt. Nên mang suốt ngày kể cả khi đi ngủ trong 3 ngày đầu, sau đó thì chỉ khi nào đi ra ngoài trong 3 tuần kế tiếp

– Sau phẫu thuật, mắt bạn chưa thể nhìn rõ ngay lập tức, có thể mất khoảng 2–3 tháng sau khi phẫu thuật để mắt bạn lành và tầm nhìn ổn định

– Các hoạt động cơ bản như đọc sách, xem tivi hoặc làm việc đơn giản có thể làm sau ngày mổ một ngày. Cần thường xuyên nghỉ ngơi xen kẽ và nhỏ nước mắt nhân tạo như hướng dẫn

– Các hoạt động mạnh có va chạm nên tránh trong 1 tháng; các môn thể thao như đánh bóng, đá bóng hay bơi lội nên kiêng trong 3 tháng

– Không nên ăn các thức ăn gây tình trạng dị ứng, gây ngứa. Một số thuốc kháng histamin cũng hạn chế vì có thể gây khô mắt, hoặc các thuốc steroid có thể gây chậm lành vết thương

– Bạn nên đi tái khám đúng hẹn để bác sĩ theo dõi tình trạng từ 1–2 ngày sau khi phẫu thuật

– Bạn không nên sử dụng mỹ phẩm quanh mắt và tham gia các môn thể thao như bơi lội sau vài tuần phẫu thuật mắt